چادر مشکی و تاریخچه آن (دانستنیهایی درباره چادر)
این روزها که هنوز بحث پوشش در جامعه داغ است ,چادر مشکی همچنان از سوی محافل رسمی بعنوان بهترین حجاب برای خانمها مطرح می شود خصوصآ اینکه طرح جدیدتری از ان بعنوان چادر ملی که ازادی عمل بیشتری را برای استفاده کننده از ان فراهم می نمایددر دسترس هست که به نظر می رسد مورد اقبال بیشتری دربین خانم هایی که از این پوشش استفاده می کنند قرار گرفته است.می گویند نوعی پوشش چادر مانند در دوران هخامنشیان در بین زنان ایرانی مرسوم بوده است این پوشش بصورت پارچه ای با حاشیه دوزی , اویزان از پشت تاج خانم های هخامنشی بوده است البته نه به بلندی چادرهای امروزی ! اما بهتر است بدانیم که چادر بعنوان حجاب بیشتر از زمان صفویان رواج یافت همچنانکه در همین دوران مذهب شیعه بعنوان مذهب رسمی انتخاب و ائین های عزاداری نیز در همین دوران مرسوم گشت.البته چادری که در ان زمان مورد استفاده بوده است بیشتر به رنگ سفید, بنفش و ابی بوده و چادر مشکی بیشتر در ایام محرم مورد استفاده بوده است.جالب است بدانید که پس انتشار کتابی بنام "ازاده خانم" اثر پیر لوتی که داستان ارتباط یک سیاح اروپایی با خانمی مسلمان را در امپراطوری عثمانی روایت می کرده و بدنبال ان در حدود سال 1298 (ه.ق) نارضایتی سلطان وقت عثمانی , سلطان عبدالحمید خان از این موضوع , بدستور او از ان به بعد خانمها چادرهای رنگی را در استانبول کنار گذاشتند ومجبور به استفاده از چادر مشکی و پیچه برای پوشاندن صورت خویش گردیدند و این تحول پوششی به تدریج به سایر بلاد اسلامی از جمله تبریز سرایت و از انجا به دیگر شهرهای ایران راه یافت.این راهم باید اضافه کرد با توجه به تنوع قومی در ایران و اینکه هرکدام از این قوم ها پوشش خاص خود را دارند چادر مشکی بیشتر در شهرها رواج یافت. بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که در خوزستان هم که چادر پوشش قومی انان محسوب می شود شکل وشمایلش در ان دوران با انچه که در شهرهای مرکزی تر رواج داشت متفاوت بوده است.
اوج گیری انقلاب اسلامی در ایران نقطه عطفی برای چادر مشکی بود چرا که زنانی که تا ان زمان از چادرهای رنگی استفاده می کردند در ان هنگام انرا کنار گذاشتند, چادر مشکی بر سر کرده و در راهپیمایی ها شرکت کردند .نقل است از یک عکاس خارجی در ان دوران که:" زنان ایرانی با چادر مشکی مانند دریایی بودند که رژیم شاه را بلعیدند! " از اینجا به بعد چادر مشکی بیشتر از انکه یک پوشش باشد به نحو بارزتری نشانه ایدئولوژی و خط فکری به خود گرقت.در این میان بدنیست یک پرانتز باز کنم و درمورد مطلبی که در وبلاگ سه خواهر در مورد نحوه نگاه و رفتار عده ای از مردم به کسانی که از این پوشش استفاده می کنند, بگویم احتمالآ یکی از دلایل در مورد نگاه و رفتار بد جامعه نسبت به زنان محجبه همین ایدئولوژیکی شدن این پوشش بوده است.(کسانی که مایل باشند می توانند به مطلب پرچم افتخار وبلاگ سه خواهر مراجعه کنند)
چرا که این نگاه ایدئولوژیکی استفاده کنندگان این پوشش را وابسته به جریانهای خاص با عملکردهای خاص معرفی می کند و خوب این طبیعی است که این پوشش برای بخشی از جامعه در عین غیر جذاب بودن, دافعه ساز هم می شود.حالا اگر این حالت یونیفرم مانند را در کنار نوعی دستوری و اجباری کردن این پوشش قرار دهیم می توانیم این شرایطی را که این دوستان در وبلاگشان به ان اشاره نموده اندرا درک نمود.در این که اجبار دافعه ساز است به یک مثال تاریخی نیز می توان اشاره کرد که گرچه در جهت دیگری بود اما روی دیگر سکه عملی است که در عصر حاضر در حال انجام است وان چیزی جز اجباری کردن لباس واحد برای زنان و مردان در دوران مدرنیزاسیون و اصلاحات دستوری پهلوی اول نیست.
پس از انقلاب تغییراتی در استفاده از چادر بوجود امد که بیشتر مربوط به بهبود جنس چادر و استفاده از کش در میان دخترهای جوان بود که ازادی عمل بیشتری به انها می داد و نیز انان را با نسل قبلی متمایز تر می نمود.تا اینجا هرچه گفتیم در مورد بعد پوشش بود اما چادردر ایران بعد دیگری هم دارد و ان بعد اقتصادی قضیه است در این مورد قبلآ مطلبی را بنام"دو دوتا مساوی است با چهار !! " در همین وبلاگ در این مورد داشته ام اما در ادامه اطلاعات جدیدتری را می خواهم ارائه کنم و ان اینکه قیمت پارچه چادری در ایران از متری دو هزار تا 80 هزار تومان در نوسان است و این در حالی است که تنها کارخانه تولید پارچه چادرمشکی در ایران بدترین کیفیت را از لحاظ محصولات داشته و تازه ایران سال گذشته پس از این همه سال به دانش فنی رنگرزی چادر مشکی دست یافته است و به احتمال زیاد این شامل همه فوت و فن کوزه گری نمی شود!!(قابل توجه کسانی که دانش هسته ای را بومی کرده اند(!!))
پس این پارچه ها از خارج وارد می شوند ان هم از جاهایی که حتی یک زن چادری نمی توانی بیابی! ژاپن , کره جنوبی و سو ئیس, که قیمت واقعی ان در انجا متری 80 سنت است که در کشور ما به متری متوسط 5 دلار می رسد که با توجه به واردات در حدود 10 میلیون متر در سال در امدی هنگفت بالغ بر 500 ملیون دلار را ایجاد می کند که با توجه به تفاوت قیمت بین محل تولید و مقصد کاملآ بدیهی است که سود اصلی به جیب واردکنندگان و دلالان می رود!! وباز همان مساله همیشگی پیدا کنید پرتغال فروش را؟
اینهم باید در ادامه حتمآ توضیح بدهم که انچه امد در جهت رد و یا تقبیح این پوشش یا اصلآ بحث پوشش نیست چرا که حجاب و پوشاندن تن و بدن پیش از اسلام وحتی ظهور دین مسیح معمول بوده است , بلکه هدف ان است که با دید بازتری به انچه بعضی ها می گویند وتبلیغ می کنند نگاه کنیم.
منبع : این مطلب برداشت ازاد از مقاله خانم سعیده اسلامی بعنوان " چادر مشکی از حجاب برتر تا تجارت میلیاردی " می باشد که برای دیدن اصل مطلب به روزنامه هم میهن مورخه 24/3/86 صفحه 12 و13 می توانید مراجعه کنید.
[ پنج شنبه 91/3/25 ] [ 1:42 عصر ] [ جلال ]