توبه چیست ؟
توبه چیست ؟
توبه در لغت به معنای رجوع و بازگشت است .
توبه در اصطلاح دینی باز گشت واقعی عبد گنه کار از مسیر اشتباه به سوی خداوند است ، به گونه ای که با این برگشت تمام چیزهایی که به او منسوب است ، تغییر اساسی خواهد کرد ، فکر و اخلاق و رفتار و اموال و دوستان او و........
حقیقت توبه :
عبارتند از بریدن نفس از تعلق به ماده و نفی علاقه و گرایش به عالم اجسام ، به طوری که این عمل برایش ملکه گردد ، و به سرای تطهیر و همراهی با قدسیان وصول یابد . و بدین ورطه حجاب و بعد ، به سبب التفات به معقولات و تعلق به مجردات ، به کنار رود ، چه دوری از یکی از این دو روی ، موجب نزدیکی به روی دیگر است ، و از این رو ، حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند :
الدنیا و الآخرة ککفتی میزان ایهما رجحت ، نقصت الاخری .
یعنی دنیا و آخرت مانند دو کفه ترازویند که هرکدام سنگینی یابد ، دیگری سبک شود .
یا به قول حکما : دنیا و آخرت به مانند دو هوویند که انس گرفتن با هرکدام موجب بیزاری دیگری و از دیگریست .
جان کلام در حقیقت توبه عبارتند از ترجیح واقعی آخرت بر دنیاست .
عبارتند از بریدن نفس از تعلق به ماده و نفی علاقه و گرایش به عالم اجسام ، به طوری که این عمل برایش ملکه گردد ، و به سرای تطهیر و همراهی با قدسیان وصول یابد . و بدین ورطه حجاب و بعد ، به سبب التفات به معقولات و تعلق به مجردات ، به کنار رود ، چه دوری از یکی از این دو روی ، موجب نزدیکی به روی دیگر است ، و از این رو ، حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند :
الدنیا و الآخرة ککفتی میزان ایهما رجحت ، نقصت الاخری .
یعنی دنیا و آخرت مانند دو کفه ترازویند که هرکدام سنگینی یابد ، دیگری سبک شود .
یا به قول حکما : دنیا و آخرت به مانند دو هوویند که انس گرفتن با هرکدام موجب بیزاری دیگری و از دیگریست .
جان کلام در حقیقت توبه عبارتند از ترجیح واقعی آخرت بر دنیاست .
لذا رسول خدا صلی الله علیه فرموده اند :
الدنیا محرمة علی اهل الآخرة و الآخرة محرمة علی اهل الدنیا و هما معاَ محرمتان علی اهل الله . ( جامع صغیر ، ج2ص16) .
یعنی : دنیا بر اهل آخرت و آخرت بر اهل دنیا و دنیا و آخرت بر اهل الله حرام است .
( الاوبة الی التوبة من الحوبة – حضرت آیت الله حسن زاده آملی حفظه الله )
الدنیا محرمة علی اهل الآخرة و الآخرة محرمة علی اهل الدنیا و هما معاَ محرمتان علی اهل الله . ( جامع صغیر ، ج2ص16) .
یعنی : دنیا بر اهل آخرت و آخرت بر اهل دنیا و دنیا و آخرت بر اهل الله حرام است .
( الاوبة الی التوبة من الحوبة – حضرت آیت الله حسن زاده آملی حفظه الله )
کیفیت توبه :
توبه می بایست به کیفیت نصوح باشد یعنی کامل و دائمی و غیر قابل برگشت باشد ، توبه ای که توبه کننده در راه خیر و صلاح خویش قدم گذارد و موجب عبرت دیگران شود .
در ویژگی توبه نصوح حضرات اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین فرموده اند :
توبه می بایست به کیفیت نصوح باشد یعنی کامل و دائمی و غیر قابل برگشت باشد ، توبه ای که توبه کننده در راه خیر و صلاح خویش قدم گذارد و موجب عبرت دیگران شود .
در ویژگی توبه نصوح حضرات اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین فرموده اند :
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند :
ألتوبة الّنصوح الندم علی الذنب : حین یفرط منک فتستغفر الله تعالی ثمّ لما تعود الیه ابداَ .
توبه نصوح ، پشیمانی از گناه است که وقتی گناه از تو سر زد از خدا آمرزش طلبی و دیگر هرگز مرتکب آن نشوی .
ألتوبة الّنصوح الندم علی الذنب : حین یفرط منک فتستغفر الله تعالی ثمّ لما تعود الیه ابداَ .
توبه نصوح ، پشیمانی از گناه است که وقتی گناه از تو سر زد از خدا آمرزش طلبی و دیگر هرگز مرتکب آن نشوی .
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند :
أن یتوب التّائب ، ثم لایرجع فی ذنب ، کما لایعود اللّبن الی الضّرع .
اینکه توبه کننده توبه کند سپس به طرف گناه برنگردد آنگونه که شیر به پستان برنمیگردد .
أن یتوب التّائب ، ثم لایرجع فی ذنب ، کما لایعود اللّبن الی الضّرع .
اینکه توبه کننده توبه کند سپس به طرف گناه برنگردد آنگونه که شیر به پستان برنمیگردد .
امام موسی بن جعفر سلام الله علیه فرمودند :
ان یتوب العبد ثمّ لایرجع فیه .
اینکه عبد توبه کند سپس رجوع نکند در معصیت .
ان یتوب العبد ثمّ لایرجع فیه .
اینکه عبد توبه کند سپس رجوع نکند در معصیت .
امام صادق علیه السلام فرمودند :
هو ان یتوب الرجل من ذنب و ینوی ان لایعود الیه ابداَ .
توبه نصوح آنست که مرد از گناه خود توبه می کند و نیت می کند که ابدا به طرف گناه بر نگردد .
هو ان یتوب الرجل من ذنب و ینوی ان لایعود الیه ابداَ .
توبه نصوح آنست که مرد از گناه خود توبه می کند و نیت می کند که ابدا به طرف گناه بر نگردد .
خواص توبه نصوح :
1 – پاکسازی و طهارت کامل روح :
قال النبی صلی الله علیه و آله :
التائب من الذنب کمن لاذنب له .
توبه کننده از گناه مانند کسیست که اصلا گناه نکرده است .
1 – پاکسازی و طهارت کامل روح :
قال النبی صلی الله علیه و آله :
التائب من الذنب کمن لاذنب له .
توبه کننده از گناه مانند کسیست که اصلا گناه نکرده است .
2- همگونسازی باطن با ظاهر :
امام حسن عسگری سلام الله علیه :
أ ن یکون الباطن کالظاهر و افضل من ذلک .
باطن با ظاهر یکسان می شود بلکه بهتر از ظاهر .
امام حسن عسگری سلام الله علیه :
أ ن یکون الباطن کالظاهر و افضل من ذلک .
باطن با ظاهر یکسان می شود بلکه بهتر از ظاهر .
زبان توبه :
عبد گنه کار با زبان دعا و طلب مغفرت از خداوند تبارک و تعالی درخواست عفو و بخشش می نماید و بدین گونه است که ذکر شریف استغفار در لسان روایت به عنوان ذکر نجات بخش و ضروری ترین دعای فردی و جمعی سهم به سزایی در تطهیر و تهذیب نفوس و رشد و کمال معنوی انسان ایفا می نماید ، که در اهمیت این ذکر گفتنی های بسیار است .
عبد گنه کار با زبان دعا و طلب مغفرت از خداوند تبارک و تعالی درخواست عفو و بخشش می نماید و بدین گونه است که ذکر شریف استغفار در لسان روایت به عنوان ذکر نجات بخش و ضروری ترین دعای فردی و جمعی سهم به سزایی در تطهیر و تهذیب نفوس و رشد و کمال معنوی انسان ایفا می نماید ، که در اهمیت این ذکر گفتنی های بسیار است .
ارکان ذکر شریف استغفار :
1 – اعتراف نامه : استغفر الله ( ربی ) . خداوندا به خطای خود اعتراف می نمایم و از محضر با عظمتت در خواست مغفرت و آمرزش دارم .
1 – اعتراف نامه : استغفر الله ( ربی ) . خداوندا به خطای خود اعتراف می نمایم و از محضر با عظمتت در خواست مغفرت و آمرزش دارم .
2 – عهد نامه : و اتوب الیه . و خدایا در پیشگاه با جلالت تو عهد قلبی و عملی می بندم که به سویت برگردم و دیگر سراغ گناه و نافرمانی تو نروم .
[ دوشنبه 92/10/2 ] [ 12:43 صبح ] [ جلال ]
