همتاى فاطمه علیها السلام

پیوند ازدواج از مقدس‏ترین پیوندهاست که دین به ارمغان آورده است.با پیوند ازدواج زندگى دو همسر دگرگون مى‏شود.این پیوند در صورتى از پایدارى بهره‏ور است که دو رکن فیزیکى آن یعنى زن و شوهر همتراز یکدیگر باشند.همترازى در فرهنگ،عقیده،زیبایى و مال و منال و سن و موقعیت اجتماعى در دیدگان و فرهنگ عمومى ملاک است،لیکن دین‏شاخص مهم همترازى را در ایمان و عقیده مى‏داند.اگر دو همسر در ایمان همتراز هم باشند معیارهاى دیگر از اهتمام آن چنانى برخوردار نمى‏باشند.شرح این ماجرا در کتاب فاطمه علیها السلام الگوى زندگى آمده است. ⁽¹⁾ آنچه در این بخش مورد توجه است،این که گاهى برخى از افراد از لحاظ معنوى از مقام و مرتبه‏اى بهره‏ور هستند که کمتر افرادى همتا و همتراز آنان قرار مى‏گیرند و گاهى برجستگى افراد آنچنان است که چه بسا همتاى آنان منحصر به فرد مى‏باشد.

رسول الله صلى الله علیه و آله فرزندان متعددى دختر و پسر داشت که برخى از دختران وى ازدواج هم نمودند.در مورد آنان رسول الله صلى الله علیه و آله یک برخورد عادى داشت و با خواستگاران هیچ گونه سخت‏گیرى روا نداشت و حتى افرادى چون خلیفه سوم وقتى به خواستگارى آمد دختر خود را به وى تزویج کرد.

لیکن دختر دیگر رسول الله صلى الله علیه و آله فاطمه زهرا که سیدة نساء العالمین است امر ازدواجش با سایرین تفاوت مهم دارد.اختیار و تصمیم ازدواج آن نه تنها به دست‏خود دختر و حتى پدر بزرگوارش چون رسول الله صلى الله علیه و آله نمى‏باشد،بلکه عالم غیب در این باره تصمیم مى‏گیرد.افراد فراوانى از صحابه رسول الله صلى الله علیه و آله و قریش بمانند ابوبکر،عمر،عبد الرحمن عوف و...به خواستگارى این دختر آمدند، ⁽²⁾ و با این که از لحاظ اجتماعى برخى از آنها قرابت‏سببى هم با رسول الله صلى الله علیه و آله داشتند.(ابو بکر پدر زن رسول الله صلى الله علیه و آله بود.)و مناسب بود که حضرت با درخواست آنها موافقت مى‏کرد.لیکن با سکوت به تمام خواستگاران جواب رد دادند.این جواب رد به گونه‏اى بود که آنان متوجه شدند که امر ازدواج فاطمه علیها السلام یک موضوع عادى نیست.تصمیم آن به‏عالم غیب و ملکوت ارتباط دارد.که رسول الله صلى الله علیه و آله خود اظهار داشت:ما انا زوجت علیا و لکن الله‏«عز و جل‏»زوجه لیلة اسرى بى عند سدرة المنتهى. ⁽³⁾

«فاطمه را من به همسرى على در نیاوردم بلکه خداى سبحان این پیوند را در شب معراج برقرار نمود.»و نیز اظهار داشت‏خداى سبحان بین من و على پیوند برادرى برقرار نمود و خداى سبحان از بالاى هفت آسمان دخترم را به على بن ابى طالب تزویج نمود:ان الله آخى بینى و بین على بن ابى طالب و زوجه ابنتى من فوق سبع سماواته. ⁽⁴⁾

این پیوند آسمانى به این خاطر است که زیر آسمان نیلگون تنها على همتاى دختر رسول الله صلى الله علیه و آله مى‏باشد:

امام صادق علیه السلام:لو لا ان الله خلق امیر المؤمنین لفاطمة ما کان لها کفو على الارض.«اگر خدا على علیه السلام را نمى‏افرید براى فاطمه علیها السلام همتا وجود نداشت.»این نیز افتخار و فضیلت دیگرى است‏براى على که تنها همتاى دختر رسول الله صلى الله علیه و آله است.در بین صحابه رسول الله صلى الله علیه و آله از مهاجرین و انصار کسى به این فضیلت دست‏رسى ندارد. همگان به این فضیلت قبطه خوردند.که عمر خود اعتراف کرد:سه فضیلت نصیب على شد که اگر یکى از آنها نصیب من مى‏شد برتر بود از شترهاى سرخ موى،ازدواج با فاطمه علیها السلام و پرچم دار بودن جنگ خیبر و آیه نجوا. ⁽⁵⁾ در هر صورت این پیوند مقدس بین على و فاطمه علیها السلام در سال دوم هجرى اندکى بعد از جنگ بدر برقرار مى‏شود. ⁽⁶⁾

مراسم ازدواج على علیه السلام

پیوند ازدواج با فاطمه افتخار منحصر به فرد براى على مى‏باشد،همانند سبقت در اسلام. ⁽⁷⁾ این ازدواج نه تنها از جانب غیب پیشنهاد شده است که مراسم آن هم با شرکت ملکوتیان برگذار مى‏شود.خداى سبحان پیشنهاد مى‏دهد،جبرئیل بر این پیوند عقد خطبه مى‏خواند و ملائکه خدا بر آن شهادت مى‏دهند و رسول الله صلى الله علیه و آله به سیادت شکوه آن شهادت مى‏دهد. ⁽⁸⁾ و فرشتگانى مانند جبرئیل و میکائیل همراه با هفتاد هزار فرشته در مراسم شرکت و جبرئیل و میکائیل تکبیر مى‏گویند.و از همین تکبیر فرشتگان رسم شد در میان مسلمانان که در مراسم عقد و عروسى تکبیر بگویند. ⁽⁹⁾

پى‏نوشتها:

1.فاطمه علیها السلام الگوى زندگى،ص 143.

2.کشف الغمة،ص 368.

3.بحار،ج 43،ص 104.

4.همان،ص 98.

5.حاشیه تفسیر طبرى،ج 28،ص 24،بحار،ج 41،ص 27.

6.بیشتر تاریخ‏ها ازدواج على و فاطمه را سال دوم هجرى ثبت نموده‏اند،گرچه برخى مانند یعقوبى این پیوند را در سال اول هجرى عنوان مى‏کند.طبرى،ج 2،ص 356،بحار،ج 43،ص 136،مروج الذهب،ج 2،ص 288،یعقوبى،ج 1،ص 360.

7.اسد الغابة،ج 4،ص 109.

8.کشف الغمة،ص 368.

9.بحار،ج 43،ص 104.

امام على(ع) الگوى زندگى صفحه 70

حبیب الله احمدى